Bilgiç, ''Masa başı borsacılık yapmışlar''
Adana Ticaret Borsası Başkanı Şahin Bilgiç, 1913 yılında resmi kurulmuş olan ve eveliyatı daha önceki yıllara dayanan borsanın yıllardır 'masa başı borsacılık' yaptığına işaret edip asıl borsacılığın üretici ile alıcının buluştuğu hareketli yerler olduğunu söyledi.
Gazetemize özel açıklamalarda bulunan Şahin Bilgiç, yıllardır ATB'nin ‘kaşe borsacılığı' yaptığını belirterek ‘Adana Ticaret Odası olarak asrın projesini yapıyoruz. Bu borsa yüz yıllık bir borsa. Ceyhan Yolu'ndaki elektronik alım satım salonu ile hizmet verecek olan tesisleri Adana'ya kazandırıyoruz. Bu binada bakın borsacılık olmaz. Şu binayı bırakanların mekânları cennet olsun. Alıcı ile satıcının buluştuğu yerlerdir borsalar. Adana'da borsacılık kaşe borsacılığı, masa başı borsacılığı olarak gerçekleşmiş' dedi.
HAYVAN PAZARINA İHTİYAÇ VAR
Çukurova Barış'ın sorularını yanıtlayan Borsa Başkanı Şahin Bilgiç, Adana'da bir hayvan pazarına ihtiyaç olduğunu söyleyerek kendilerinin vizyon projeleri arasında bunun da yer aldığını ifade etti. Bilgiç konu hakkında ‘Besicilik ve hayvancılık büyüyor Adana'da. Adana'da mezbahane yok. Adana'da hayvan pazarına ihtiyaç var. Borsanın kontrolünde olacak. Hayvan pazarı ile birlikte kesimhane şart. Hayvan pazarı belediyenin işi değil. Belediye sadece rüsumunu alır. Bunlar büyük projeler ve büyük paralar gerektiriyor' açıklamasında bulundu.
Şahin Bilgiç ile yaptığımız röportajı aynen yayınlıyoruz.
- Ç.BARIŞ: Adana Ticaret Borsası olarak ne gibi hizmetleriniz var? Bunlardan bahseder misiniz?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Adana Ticaret Odası olarak asrın projesini yapıyoruz. Bu borsa yüz yıllık bir borsa. Ceyhan Yolu'ndaki elektronik alım satım salonu ile hizmet verecek olan tesisleri Adana'ya kazandırıyoruz. Bu binada bakın borsacılık olmaz. Şu binayı bırakanların mekânları cennet olsun. Alıcı ile satıcının buluştuğu yerlerdir borsalar. Adana'da borsacılık kaşe borsacılığı, masa başı borsacılığı olarak gerçekleşmiş. Pamukla veya hububatla ilgili resmi kurumların alım ve satışlarını yapmışız. Çukurova'nın potansiyeli var. Dolayısıyla bu borsanın daha da hareketli ve içerikli olması gerekir. En güzel topraklara sahibiz. Allah bu bölgeye her şeyi vermiş. Sulanabilen en fazla arazi bizde. İmamoğlu Yedigöze Projesi hayata geçerse Adana ve bölgemiz daha da kalkınacak.
- Ç.BARIŞ: Sulanabilen arazilerden bahsetmiş iken Adana'daki durum nedir?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Hemen izah edeyim. Karataş bölgemizde tarım arazilerimiz sulanıyor. Bundan biz ciddi kazançlar elde ediyoruz. Vahşi sulama düzeni bitiyor. Şuanda basınçlı sulama sistemi Türkiye havza modeline geçiyor. Ürün desenine göre Türkiye bölgelere bölündü. Şu borsanın kuruluşu kapağanı pembe olarak kurulmuş. Resmi kuruluş 1913 olarak gözüküyor Adana Ticaret Borsası'nın ama daha öncesi yılları var. Daha kimse pamuğu bilmez iken Çukurova Bölgesi'nde pamuk üretiliyor. İzmir Borsası, Türkiye'deki ilk kurulan borsa. Sonrasında Adana Ticaret Borsası geliyor. Dolayısıyla sulanabilen arazilerin alan büyüklüğünü artırmak gerekiyor. Bu konuda da ciddi çalışmalar var.
- Ç.BARIŞ: Ben sorumu isterseniz yenilemiş olayım. Borsa olarak ne gibi hizmet yaptınız dedim? Adana Borsası bugüne kadar ne yapmış?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Borsalar alıcı ile satıcının buluştuğu yerlerdir. Adana Borsası yüz yıllık tarihinde borsacılığı masa başı borsacılık olarak götürmüş. 2009 yılında yönetime geldiğimizde bu eksikliği görüp bu şekilde borsacılık olmaz dedik. Nasıl olacak? Tarım ürünlerinin pazara girmesi lazım. Üretilen ürünün rahat satılması gerekir. Aracı kurum lazım. Borsanın da aracı kurum olması gerekiyor. Masa başı borsacılığının amacı vizyonla alakalı. Çalışan adam risk taşır. Biz de o riski aldık.
- Ç.BARIŞ: Yeni yapılan Ceyhan Yolu'ndaki Borsa Tesisinden bahsediyorsunuz. O inşaat ile ilgili olarak bazı iddialar ortaya atıldı. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Adam çıkmış ihale ilgili iddialarda bulunuyor. Neden Adanalı kişiye inşaat işini verdiniz diye. En düşük teklifi benim bölgemin insanı vermiş. Ben İstanbul'dan gelen ve daha yüksek rakamla inşaat yapacak olan kişiye ihale veremem ki. Yasalar da izin vermez buna. İnşaatın silolarını niçin bu adama verdin sorusunu yöneltiyorlar. Bizde ihale şartları öyle kolay değil. Teklifler toplanmış. En düşük firmayı veren firmaları çağırıyoruz. Onlarla konuşup borsanın menfaatine en uygun olan rakamı bulup ihaleyi ona veriyoruz.
- Ç.BARIŞ: Sizlere Ziraat Odaları ve meslek örgütleri destek veriyor mu? Bu konuda yalnız mısınız? Sanki öyle bir görüntü var ortada?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Biz Çiftçiler Birliği ile birlikte ortak projelerde çalışıyoruz. Uydudan algılama yöntemini Çiftçiler Birliği ile çalıştık. Meslekle ilgili kuruluşlarda kaynak olmadığı için biz onlara maddi destek sağlıyoruz. Süne ile ilgili mücadele yapıyoruz. Keklikleri arazilere bırakıyoruz. Ziraat Mühendisleri Odası'nın büyük kaynakları yok. Ama biz kardeş kuruluşlarız. Ziraat Odaları ile işbirliği içindeyiz. İmamoğlu Ziraat Odası ile toprak analiz laboratuarını ÇKA ile birlikte kurduk. Ama çalıştıramadık. İnsanlar gelip topraklarını tahlil ettirmediler. İnsanlar analiz yaptırmak istemiyor. Orda bir maliyet var. İnsanlar bu maliyetten kaçıyorlar.
- Ç.BARIŞ: Süne mücadelesinden bahsettiniz. Biraz açar mısınız bu mücadeleyi?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Karataş Bölgesi Türkiye'de en erken hasat yeridir. Dağlık bölgede süne çok miktardaydı. Tespit ettik. Toplantı yaparak konuya el attık. Süne kader değildi. Biyolojik mücadele yapıldı. Devlette bu konuda bizim imkânımız yok diyor. Böcek üretildi. Mesela Kekliğe yılda 20 bin lira kaynak ayırıyoruz. Keklikten dolayı üreticinin kazancı ise daha fazla. Bir yılda o yılda kurtarılan buğdayın değeri 20 milyon lira. Üretilen 200 bin ton buğdaydan ülkemiz 20 milyon lira artı değer kazandırdık. Süne ile mücadelede başarılı olduk. Keklik konusunda her kuruluştan destek aldık. Avlanma yasağı konulup kekliğin avlanmasının önüne geçildi. Bir keklik 15 lira. Tavuk 5 lira... Bin tane keklik salsanız araziye dünya bir para. Yazık bunların avlanmasının önüne geçildi.
- Ç.BARIŞ: Uydudan biçerdöverlerin takibi sistemi vardı hatırladığımız kadar. Bu uygulamadan bahseder misiniz?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Biçerdöverlere uydudan takip sistemi getirdik. En küçük 20 dönümde uygulanıyor. Tarlada biçer ekin biçer iken aynı tarlanın bir ucunda bin 500 kilo verim alınıyor. Diğer ucunda ise dönümünden 1.200 kilo buğday alınıyor. Bunun nedeni araştırılıyor. Buraya atılan gübre miktarı, tarlanın durumu, ekim koşulları gibi tüm teknik konular mercek altına alınıp ürün kaybının önüne geçiliyor. Gübreden toprak analizi yaptığımız için kazanç sağladık. Gübreden kazanç sağlanınca çevreyi koruduk. Ekonomik değerin yanında kazanç sağladık. Gerçek borsacılıkta bunlar var. Alıcı ile satıcıyı buluşturamaz iseniz gerçek değerleri ortaya çıkaramazsınız. Bu görevimizi de layığı ile yaptığımızı düşünüyorum.
- -Ç.BARIŞ: Ceyhan Yolu'ndaki tesisleriniz ne zaman hizmete girecek?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Kısa zamanda hizmete girmiş olacak. Buğday hasadından önce inşallah... İlçelerden de ürünler bizim tesislerimizde buluşacak. Bölgeye hizmet vereceğiz. Üretici parasını peşin alıp, tüccara sattığından daha fazla ücret alacak ürününden. Maliyetin de arttığı yok. Anlık seans oluşacak ve saatte 5 seans satışı yapılacak. Akredite laboratuarlarımız ve lisanslı depoculuk olacak. Üretici malını satmak istemez ise depoya koyacak. Biraz geciktik. Onun farkındayız. Kısa zamanda bunu hayata geçireceğiz.
- Ç.BARIŞ- İşlem hacminiz nedir? Bu anlattıklarınızla durum nereye varacak?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Bizim işlem hacmimiz şuanda 5 milyar lira. İlk hedefim iki katına, sonra da beş katına çıkmak. 25 milyar lira işlem hacmi hedefimizdir. Bunu yakalamamız lazım. Adana'nın potansiyeli buna yeter mi? Mersin'de de bu sistem yok. Bölgeye hitap edeceğiz.
- Ç.BARIŞ- Hayvancılık ile ilgili çalışmalarınızın olduğunu biliyoruz. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
- ŞAHİN BİLGİÇ:Besicilik ve hayvancılık büyüyor Adana'da. Adana'da mezbahane yok. Adana'da hayvan pazarına ihtiyaç var. Borsanın kontrolünde olacak. Hayvan pazarı ile birlikte kesimhane şart. Hayvan pazarı belediyenin işi değil. Belediye sadece rüsumunu alır. Bunlar büyük projeler ve büyük paralar gerektiriyor. Şuan iman gücü ile götürüyoruz. Bu projeler bittiğinde borsa para kazanacak hale gelir. Biz ticaret yapan kurum değiliz. Aracı kurumuz. Borsa tescil ücreti ile işi götürüyoruz.
- Ç.BARIŞ: Siz bu projelerle vizyon yaratıyorsunuz değil mi?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Adana'da üretilen ürünlerin dünyaya açılmasını sağlayacağız. Ürün senedi uygulamasına geçeceğiz. Lisanslı depoculuk da bunun alt yapısı. Ürün diyelim ki 5 tane el değiştirdi. Önce ürünün kıymeti düştü. Nakliyeden dolayı maliyet arttı. Lisanslı depoya ürün alındı. Ürün senedini veriyoruz. Üretici istediği zaman ürün senedini paraya çevirebiliyor. Borsa fiyatına göre ürününün parasını alıyor. Ürün değil, ürün senedi el değişiyor. Bu uygulama güzel bir uygulama. El değiştirme uygulaması sona eriyor. 2017 yılı bizim vizyonumuzun hayata geçtiği yıl olacak. Havza bazı destekleme projesinde bizim de emeğimiz var. Bizim de fikrimiz alınıyor artık Ankara'dan aranıp fikir soruyorlar. Bu da borsamız adına önemli bir gelişme. Adana daha güzel hizmetlere layıktır. Önemli olan bölgenin kazanmasıdır. Tarımın artı değer kazanmasıdır bizim hedefimiz.
- Ç.BARIŞ: Seçimlerde aday mısınız tekrar? Düşünüyor musunuz?
- ŞAHİN BİLGİÇ: Koltuğa yapışan adam değilim. Seçer iseler bir 4 yıl daha hizmet veririm. Seçmez iseler kendi işimize bakarız. Gelecek yerlere zaten gelmiş insanlarız.
- Ç.BARIŞ- Çok teşekkür ederiz. Vakit ayırdınız.
- ŞAHİN BİLGİÇ: Ben teşekkür ederim. Size de başarılar dilerim.